Τι είναι η δυσανεξία στην λακτόζη;
Η λακτόζη είναι ο σημαντικότερος και ουσιαστικά ο αποκλειστικός υδατάνθρακας του γάλακτος. Η μοναδικότητα της λακτόζης έγκειται στο γεγονός ότι αυτή απαντάται μόνο στο γάλα και σε κανένα άλλο τρόφιμο. Αποτελεί έναν δυσακχαρίτη (γλυκόζη και γαλακτόζη) που διασπάται σε μοσοσακχαρίτες με την βοήθεια ενός ενζύμου, που παράγεται στο λεπτό έντερο της λακτάσης.
Δυσανεξία στην λακτόζη λοιπόν ορίζεται η αδυναμία διάσπασης της λακτόζης σε γλυκόζη και γαλακτόζη στο γαστρεντερικό σωλήνα λόγω πλήρους ή μερικής έλλειψης του ενζύμου λακτάσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μέγιστη παραγωγή λακτάσης παρατηρείται τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής και μειώνεται στην συνέχεια. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλοι μας ,κάποια στιγμή της ζωής μας , θα εμφανίσουμε μία ηπιότερη ή σοβαρότερη μορφή δυσανεξίας στη λακτόζη.Εκτός από τη μείωση της λακτάσης κατά τη διάρκεια της ζωής που είναι κάτι φυσιολογικό, η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να οφείλεται σε δευτεροπαθή έλλειψη λακτάσης, δηλαδή σε κάποια άλλη παθολογική κατάσταση. Σ’ αυτή την περίπτωση, κυρίως οφείλεται σε τραύμα του βλεννογόνου λόγω πολλών αιτιών όπως για παράδειγμα στην κοιλιοκάκη ή και μετά από μια απλή γαστρεντερίτιδα.
Διαβάστε γενικά για τις τροφικές αλλεργίες και δυσανεξείες.
Πώς εκδηλώνεται η νόσος – Συμπτώματα
Όταν δεν υπάρχει αρκετή λακταση για να διασπάσει την λακτόζη τότε η ανεπεξέργαστη λακτόζη περνάει στο παχύ έντερο και αρχίζει να υφίσταται ζύμωση, παράγοντας λιπαρά οξέα και αέρια. Τα αέρια αυτά προκαλούν τα συμπτώματα της δυσανεξίας οπως για παράδειγμα σφιγμένο και ερεθισμένο στομάχι, γουργούρισμα των εντέρων, πρησμένη κοιλιά, ναυτία, κοιλιακές κράμπες, φούσκωμα, τυμπανισμό, κοιλιακό πόνο ή κολικούς, έκλυση αερίων, ακόμα και διάρροια. Τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως 30 έως 60 λεπτά μετά την κατανάλωση γάλακτος και ποικίλλουν ανάλογα με την ποσότητα της λακτόζης που καταναλώθηκε.
Υπολογίζεται ότι ως και το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει κάποια δυσανεξία στη λακτόζη, κάτι που βέβαια εξαρτάται από την ποσότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων που καταναλώνονται.
Διάγνωση της νόσου – Εξετάσεις
Συνήθως και μόνο τα συμπτώματα που εμφανίζονται μετά από την κατανάλωση γάλακτος αποτελούν σοβαρή ένδειξη οτι υπάρχει δυσανεξία στην λακτόζη.
Με μια απλή αιματολογική εξέταση μπορούμε να ελέγξουμε την ύπαρξη δυσανεξίας στην λακτόζη και έτσι να αποφύγουμε το γάλα και τα δυσάρεστα συμπτώματα που η κατανάλωσή του επιφέρει. Η ακριβέστερη ασφαλώς μεθοδος για αυτήν την εξέταση είναι η ανοσοενζυμική μέθοδος Elisa.
Να σημειωθεί όμως ότι τα περισσότερα άτομα με δυσανεξια μπορούν να ανεχθούν γάλατα που έχουν υποστεί ζύμωση, καθώς η περιεκτικότητα σε λακτόζη μειώνεται σημαντικά. Επίσης, κατά την παλαίωση του τυριού η λακτόζη μετατρέπεται σε γαλακτικό οξύ το οποίο δεν προκαλεί συμπτώματα, γι ‘αυτό σε πολλές περιπτώσεις ατόμων με μέτρια δυσανεξία η κατανάλωση ώριμου τυριού δεν δημιουργεί προβλήματα.